SALUDOS DE UNA CHICA CHECA QUE APRENDE QUECHUA EN EUROPA

09.07.2010 20:02

Munasqay runamasikuna,
 
Pragamanta, República Checa suyumanta (ñawpaq Checoslovaquia sutin karan) napaykunata apachimuykiku. Willaykamusaykikun kanpis, kay, Tawantinsuyumanta karu Europa llaqtankunapi, askha runa kasqaykuta, runasimi rimay yachayta munasqaykuta. Askhan yachayta munaqkuna kayku, pisillataq yachachiqkuna kanku. Chaymi, sinchi karupi tiyaqtiyku, sinchi sasa kay yachayniyku. Ichaqa, "munaspaqa atillasunchismanmi !" nispan niyku.
 
Ama hayk´aqpis runasimi rimay tukukuchunchu llaqtaykichispi, chaytan mañakamuykiku tukuy kallpaykuwan sunquyku ukhumanta. Wawaykikunaman yachachimuychis, runasimita sapa p’unchay rimanankupaq. Ama hayk´aqpis qunqachunkuchu. Tayta-mamankuq siminqa, tayta-mamankuq rimayninqa, qurimantapis qulqimantapis aswan allinmi. Runasimi rimayqa manan p’inqakunapaqchu. Rimayniykichisqa qhapaq kayniykichismi, wiñaymanta wiñay kama, ñawpa qhari-warmimanta pacha, Manku Qhapaqmanta, Mama Uqllumanta pacha.
 
Manan ima kallpapis kanchu sumaq rimayniykita qichusunaykipaq, rimayniykita wañuchinanpaq. Manan imapis saphiykichista kuchunmanchu, manan pipas sunquykichista wisq’achinmanchu, manan pipas qalluykita watanmanchu mana munaqtiykiqa. Kikillaykichismi qankuna yachayniykichista wawaykikunaman saqinaykichis, paykunapis huk p’unchaw wawankunaman saqinallankupaq.

Pues no estoy tan requetefuerte en el quechua como de arriba podría creerse. Por un amigo mío mamareňo (Wilfredo Guido Quispe o Cholo Quispe, como me hace llamarlo) tengo el contacto de usted y me vuelvo a usted porque me llama muchísima atención, entre otras, su escribir con TRES vocales, pues no se encuentra muy a menudo su aceptación (o yo no tuve mucha suerte). Yo estoy convencida de que el quechua NO tiene 5 vocales como muchos afirman.
Bueno, espero que su página siga creciendo y mis alumnos (mejor dicho seguidores) en facebook encontrarán materiales de estudio (resulta problemático hablar de tres vocales y haber por todas partes mayormente sólo textos de 5).
Y, de yapita antes de despedirme, mando enlaces a dos de unos vídeos hechos entre nosotros, los runasimipi rimaqkuna icha runasimi yachaqkuna kay Praga llaqtamanta.
https://www.youtube.com/watch?v=dk-hkL-Y1AA
https://www.youtube.com/watch?v=U_Dtw3Qfeik
 
Por favor, muchos saludos a Mamarita, inolvidable, y los mamareňos, en especial a la mama Justina (más de 80 aňos creo tiene) y su familia que tuve la suerte de conocer en el invierno 2008, haciendo watia cerca de las Tres cruces (anexo). Gracias.
 
Atentamente,
 
Chola T´inka

 


 

—————

Volver